بالن ژوژه (بالن حجمی)

مقاومت شیمیایی : مقاومت در برابر اسید و باز

جنس : شیشه بوروسیلیکات

مقاومت حرارتی : مقاومت مناسب در برابر حرارت

بالن حجمی یکی از لوازم آزمایشگاهی برای ساختن محلول ها با غلظت معین و دقیق و رقیق کردن محلول هاست. این بالن ها بیشتر در شیمی تجزیه کاربرد دارد و در حجم های ۵، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰، ۲۵۰ و همچنین حجم های بالاتر دیگر ساخته می شود و بسته به میزان مورد احتیاج یکی از این بالن ها استفاده می شود. این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک به معرفی و کاربرد این بالن حجم سنجی می پردازد.

بالن ژوژه از بالن های آزمایشگاهی مهم برای تهیه محلول ها با غلظت معین و مشخص است. این بالن مثل اکثر بالن های دیگر دارای انتهای کروی با گردنی بلند است که روی گردن آن خط نشانه ای کشیده شده است. دقت این بالن ها بسیار زیاد بوده و فقط می توان حجمی از محلول ها به مقدار آن عددی که روی آن نوشته شده است را به دست آورد. برای این بالن ها درپوش پلاستیکی یا چوب پنبه ای وجود دارد که بتوانیم هنگام ساختن محلول آن را با تکان دادن هم بزنیم. بالن های حجمی که به بالن های حباب دار نیز معروف هستند، از مقاومت شیمیایی بالایی برخوردارند.

میزان دقت این بالن ها از نظر اندازه گیری حجمی، خطایی بین ۰.۰۵ و ۰.۲ درصد کل ظرفیت این بالن دارند. این عدد حداکثر خطا (تلورانس) روی هر بالنی نوشته می شود.

ساخت محلول ها در بالن ژوژه و به حجم رساندن آن ها

به عنوان مثال برای ساخت ۱۰۰۰ سی سی هیدروکسید سدیم ۱ مولار، در یک بالن ژوژه ۱۰۰۰ میلی لیتری مقدار ۴۰ گرم هیدروکسید سدیم خشک را می ریزیم. بعد با پیست به آن آب مقطر اضافه می کنیم. افزودن آب تا خط نشانه ادامه پیدا می کند. افزودن آب به بالن را اصطلاحا به حجم رساندن می گویند. در هنگام ساخت محلول ها، حلال باید تاخط نشانه پر شود به طوری که انتهای سطح مقعر محلول روی خط نشانه مماس باشد.